Παθολογία Ώμου – Αρθροσκοπική Αποκατάσταση

Εισαγωγή – Ιστορική Αναδρομή

Η αποκατάσταση της ρήξεως του τενόντιου στροφικού πετάλου του ώμου (Εικόνα 1,2) αποτελεί μία από τις πιο συχνές χειρουργικές επεμβάσεις του ώμου, με πάρα πολύ καλά αποτελέσματα βάση των μελετών της τελευταίας δεκαετίας. Η πρώτη περιγραφή χειρουργικής αποκατάστασης του στροφικού πετάλου του ώμου (rotator cuff) δημοσιεύτηκε το 1911 από τον Codman. To 1972 o Neer περιγράφει στο Αμερικάνικο JBJS το «σύνδρομο υπακρωμιακής πρόσκρουσης», αλλάζοντας την μέχρι τότε αντίληψη σχετικά με την παθολογία του ώμου, ενώ οι Ellmann και συνεργάτες το 1987 δημοσιεύουν την πρώτη αρθροσκοπική ακρωμιοπλαστική στο Journal of Arthroscopy. Οι Gartsman και συνεργάτες παρουσιάζουν το 1998 την αρθροσκοπική αποκατάσταση της ρήξης του τενόντιου πετάλου του ώμου. Μέσα στην τελευταία δεκαπενταετία, η χειρουργική αποκατάσταση της ρήξεως του στροφικού πετάλου του ώμου εξελίχθηκε από την ανοικτή χειρουργική τεχνική στην αποκλειστικά αρθροσκοπική.
Ανατομία Ώμου
Εικόνα Ώμου
Η αξιολόγηση της παθολογίας του ώμου χρειάζεται πολύ καλή γνώση της ανατομίας και της λειτουργίας του ώμου. Η εκτίμηση διαφορετικών παραγόντων και κλινικών συμπτωμάτων σε συνδυασμό με την εμπειρία του ορθοπαιδικού χειρουργού αποτελούν τη βάση προκειμένου να αξιολογηθούν όλες εκείνες οι καταστάσεις –ακόμα και οι υποκλινικές – που κρύβονται πίσω από τον όρο αυτό. Η παθολογία του ώμου περιλαμβάνει διάφορες καταστάσεις από την ωμαλγία – δυσλειτουργία του στροφικού πετάλου ή τενοντίτιδες του ώμου (ασβεστοποιός τενοντίτιδα υπερακανθίου) και το σύνδρομο υπακρωμιακής πρόσκρουσης έως την πλήρη ρήξη του στροφικού πετάλου του ώμου και την αρθροπάθεια του ώμου (οστεοαρθρίτιδα), όπως θα αναλυθούν ακολούθως.

Ανατομία

Η διάρθρωση του ώμου είναι σφαιροειδής άρθρωση στην οποία η ωμογλήνη έχει μικρότερη επιφάνεια από την κεφαλή του βραχιονίου. Η ωμογλήνη καλύπτεται από υαλοειδή αρθρικό χόνδρο και συμπληρώνεται περιφερικά από τον ινοχόνδρινο επιχείλιο χόνδρο, ο οποίος συχνά υπόκειται σε τραυματισμό-αποκόλληση σε εξαρθρήματα του ώμου και χρειάζεται αρθροσκοπική αποκατάσταση (βλάβη Bankart). Η αρθρική επιφάνεια της ωμογλήνης βρίσκεται σε κάθετο επίπεδο σε σχέση με το επίπεδο της ωμοπλάτης και η θέση της ωμοπλάτης καθορίζει τη συμπεριφορά όλης της άρθρωσης. Δεδομένου ότι δεν υπάρχουν ισχυροί σύνδεσμοι στην άρθρωση του ώμου, η διάρθρωση συγκρατείται στη θέση της με τη δράση των μυών που την περιβάλλουν.
Οι μύες που περιβάλλουν τον ώμο αποτελώντας το στροφικό τενόντιο πέταλο του ώμου και επιπλέον συμμετέχουν στη σταθερότητα της άρθρωσης είναι οι εξής:

  • Υποπλάτιος (προσθίως – ενεργεί με έσω στροφή του ώμου)
  • Υπερακάνθιος (άνω και οπισθίως – ενεργεί με έξω στροφή και απαγωγή του ώμου)
  • Υπακάνθιος (οπισθίως – ενεργεί με έξω στροφή του ώμου)
  • Μείζων στρογγύλος (οπισθίως – ενεργεί με προσαγωγή και ελαφρά έσω στροφή του βραχίονα)
  • Ελάσσων στρογγύλος (οπισθίως – ενεργεί με ελαφρά έξω στροφή του βραχίονα)

Μέσα από την άρθρωση του ώμου περνά και η μακρά κεφαλή του δικεφάλου (Εικόνα 3) εκφυόμενη από το υπεργλήνιο φύμα της ωμογλήνης (βλάβη SLAP σε αποκόλληση) πριν καταλήξει στην αύλακα του δικεφάλου. Η μακρά κεφαλή του δικεφάλου είναι συχνά αιτία πόνου και έντονων ενοχλημάτων, ενώ μπορεί να υποστεί εκφύλιση και ρήξη με το πέρασμα των ετών και σε περιπτώσεις υπέρχρησης του ώμου.
Δικέφαλος
Επιπλέον έχουμε και το δελτοειδή (Εικόνα 4) με τις τρεις μοίρες του (κλειδική, ακρωμιακή και ακανθική), ο πιο σημαντικός μυς για την απαγωγή κατά την άρθρωση του ώμου. Η απαγωγή του βραχίονα από τις 20? έως τις 90? γίνεται με το δελτοειδή, αρχικά μόνο από την ακρωμιακή μοίρα του δελτοειδούς, ενώ αφού περατωθούν τα 2/3 της κίνησης απαγωγής, αυτή συνεχίζεται από την κλειδική και ακανθική μοίρα.
Δελτοειδής
Επιπλέον μύες που συμμετέχουν δευτερογενώς στη λειτουργία του ώμου προσθίως είναι οι εξής:

  • Μείζων θωρακικός
  • Ελάσσων θωρακικός
  • Κορακοβραχιόνιος
  • Βραχεία κεφαλή δικέφαλου βραχιονίου

Επιπλέον μύες που συμμετέχουν δευτερογενώς στη λειτουργία του ώμου οπισθίως είναι οι εξής:

  • Ελάσσων ρομβοειδής
  • Μείζων ρομβοειδής
  • Ανελκτήρας ωμοπλάτης
  • Πρόσθιος οδοντωτός
  • Τραπεζοειδής

Οι σύνδεσμοι που συμμετέχουν δευτερογενώς στην σταθερότητα της άρθρωσης του ώμου είναι οι εξής:

  • Κορακοβραχιόνιος σύνδεσμος
  • Κορακοακρωμιακός
  • Άνω, μέσος και κάτω γληνοβραχιόνιος σύνδεσμος

Συχνά χρησιμοποιούνται και οι ανατομικοί όροι rotator interval (περιλαμβάνει τον θύλακο, τον κορακοβραχιόνιο σύνδεσμο και τον άνω γληνοβραχιόνιο σύνδεσμο – γεφυρώνει το κενό μεταξύ υποπλατίου και υπερακανθίου) και rotator crescent (σημείο κατάφυσης υπερακανθίου και υπακανθίου).

Μηχανισμός Κάκωσης Τενόντων Ώμου

Τραυματισμοί Ώμου
Η κάκωση του στροφικού πετάλου του ώμου μπορεί να περιλαμβάνει τον τραυματισμό ή τη ρήξη ενός μεμονωμένου τένοντα ή συνδυασμό τενόντων. Ιδιαίτερα συχνοί είναι οι τραυματισμοί αθλητών, όπου το άθλημά τους περιλαμβάνει ρήψεις πάνω από το επίπεδο του ώμου, όπως παίκτες του baseball, rugby (Εικόνα 5), λόγω:
i. Πρώτον επαναλαμβανόμενης καταπόνησης ειδικά στη φάση επιβράδυνσης όπου οι ασκούμενες δυνάμεις στο στροφικό πέταλο είναι ισχυρές οδηγώντας σταδιακά αρχικά σε μικρορήξεις και ακολούθως σε ρήξη των τενόντων.
ii. Και δεύτερον στο έσω σύνδρομο πρόσκρουσης που παρατηρείται στους αθλητές αυτούς όπου οδηγεί σταδιακά σε μερική ρήξη του τενόντιου στροφικού πετάλου.
Η ρήξη του στροφικού πετάλου του ώμου μπορεί να είναι:
i. Οξεία απόσπαση ή ρήξη των τενόντων από την κατάφυσή τους, συχνότερα του υπερακανθίου και υπακανθίου από το μείζονα βραχιόνιο όγκωμα ή του υποπλατίου από το έλασσον βραχιόνιο όγκωμα. Παρατηρείται συχνότερα σε νέους ασθενείς μετά από πτώση ή οξύ τραυματισμό του ώμου. Επίσης σε ασθενείς άνω των 40 ετών παρατηρείται σε εξάρθρημα του ώμου. Πλήρης ρήξη του τένοντα χρειάζεται χειρουργική αντιμετώπιση ειδικά σε αθλητές υψηλών απαιτήσεων όπως παίχτες του baseball, ή αθλητές ενόργανης γυμναστικής ή χορού.
ii. Χρόνια εκφυλιστική ρήξη, συνήθως σε ασθενείς μεγαλύτερης ηλικίας. Στις περιπτώσεις αυτές οι ασθενείς παραπονούνται για ωμαλγία με περιορισμό στην απαγωγή και έξω στροφή από μήνες, ενώ ξαφνικά μετά έντονη δραστηριότητα ή τραυματισμό αναφέρουν πλήρη κατάργηση απαγωγής του ώμου και έντονο πόνο. Η ρήξη συνήθως περιλαμβάνει τον υπερακάνθιο, τον υπακάνθιο και τον ελάσσονα στρογγύλο, ενώ μπορεί να επεκτείνεται προσθίως και στον υποπλάτιο και πρόσθιο αρθρικό θύλακο.
Οι χρόνιες εκφυλιστικές ρήξεις είναι αποτέλεσμα του συνδρόμου υπακρωμιακής πρόσκρουσης, όπου ο υπερακάνθιος τένοντας λόγω πρόσκρουσης στο ακρώμιο εκφυλίζεται και σταδιακά λεπτύνεται και κόβεται. Σε ασθενείς με στενό υπακρωμιακό χώρο, λόγω ανατομίας (ακρώμιο τύπου 2 ή 3) ή λόγω αρχόμενης αρθρίτιδας και οστεοφυτικών αλλοιώσεων στο ακρώμιο, ο υπερακάνθιος «τρίβεται» και εκφυλίζεται με αποτέλεσμα να προκαλεί πόνο και αδυναμία σε απαγωγή και έξω στροφή του ώμου (Εικόνα 6).
Σύνδρομο Υπαλρωμιακής Πρόσκρουσης
Περιγράφτηκε πρόσφατα και το σύνδρομο υποκορακοειδικής πρόσκρουσης, που οδηγεί σε τραυματισμό και ρήξη του υποπλατίου. Εμφανίζεται σε άτομα που εκτελούν επαλειμμένα υπερβολική απαγωγή και έξω στροφή (όπως επαγγελματίες αθλητές σφαίρας και baseball).
iii. Ιατρογενείς βλάβες, σε αποτυχία αποκατάστασης της ρήξης, συχνά σε χρόνιες μαζικές ρήξεις του στροφικού πετάλου.

Ταξινόμηση ρήξεων στροφικού πετάλου ώμου

Μικρή Ρήξη
0-1 cm
Μεσαία Ρήξη
1-3 cm
Μεγάλη Ρήξη
3-5 cm
Μαζική Ρήξη
> 5 cm (με πάνω από 2 πάσχοντες τένοντες – πλήρη ρήξη)

Επίσης ταξινομούνται σε ρήξεις:

  • Μερικού πάχους (αρθρική ή υπακρωμιακή)
  • Πλήρους πάχους

Με βάση το σχήμα της ρήξης ταξινομούνται σε (Εικόνα 7):
Ταξινόμηση ρήξεων στροφικού πετάλου ώμου

  • Ημισεληνοειδής (Crescent)
  • U-σχήματος
  • L-σχήματος
  • Μαζική

Κλινική Εικόνα – Συμπτωματολογία

Οι ασθενείς συνήθως αναφέρουν οξύ πόνο στον ώμο ιδίως σε δραστηριότητες που τους αναγκάζουν να ανεβάζουν το άνω άκρο πάνω από το επίπεδο του ώμου. Συχνά ο πόνος είναι τόσο έντονος που ξυπνά τον ασθενή από το βραδινό του ύπνο. Το νυχτερινό άλγος θεωρείται κλινικό σημάδι δύσκολης αντιμετώπισης της κατάστασης με συντηρητικά μέσα. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να ενημερωθεί ο ορθοπαιδικός από το ιστορικό του ασθενούς σχετικά με τον χρόνο έναρξης των συμπτωμάτων, όπως και αν υπήρξε κάποιος σημαντικός τραυματισμός ή πτώση επί του ώμου.
Η κλινική εξέταση δείχνει αδυναμία απαγωγής και έξω στροφής σε ρήξη του υπερακανθίου ή/και υπακανθίου τένοντα. Θετικό είναι το Drop arm test, και επώδυνο το Jobe test. Σε ρήξη του υπακανθίου έχουμε αδυναμία έξω στροφής στον ώμο του πάσχοντα σε θέση 0? απαγωγής. Σε ρήξη του ελάσσονα στρογγύλου, έχουμε αδυναμία έξω στροφής στον ώμο του πάσχοντα σε θέση 90? απαγωγής και 90? έξω στροφής. Σε ρήξη του υποπλατίου έχουμε αδυναμία έσω στροφής στον ώμο του πάσχοντα σε θέση 0? απαγωγής. Επίσης έχουμε υπερβολική έξω στροφή του ώμου, και θετικά τα Belly press και Lift off tests.

Ακτινολογική απεικόνιση παθολογίας ώμου

MRI και U.S. ώμου

Ακτινογραφία ώμου:

Πιθανά ευρήματα από τις ακτινογραφίες ώμου είναι τα εξής:

Face:

    • Ασβεστοποιός τενοντίτιδα υπερακανθίου
    • Ασβεστοποίηση του κορακοβραχιονίου συνδέσμου
    • Κεντρική μετατόπιση της κεφαλής του βραχιονίου σε χρόνια ρήξη του στροφικού πετάλου

Outlet view

      • Τύπου ΙΙΙ ακρώμιο (γαμψό)
      • Os acromiale

Μαγνητική Τομογραφία (MRI)

        • Ιδιαίτερα διαγνωστική εξέταση στην παθολογία του ώμου.
        • Σημαντική εξέταση στην αξιολόγηση της ποιότητας του μυοτενόντιου πετάλου, του μεγέθους της ρήξης και της μορφής της ρήξης.
        • Σημαντική στην αξιολόγηση της χρόνια λιπώδους εκφύλισης των τενόντων.
        • Σημαντική στην αξιολόγηση της μακράς κεφαλής του δικεφάλου (συνυπάρχει παθολογία – SLAP tears).
        • Απεικόνιση κύστεων στην αρθρική επιφάνεια της βραχιονίου κεφαλής, δηλωτική οστεοαρθριτικών χρόνιων αλλοιώσεων.

Υπέρηχος

Πλεονεκτήματα:

        • Δυναμική εξέταση, επιτρέπει αντίστοιχα test
        • Φθηνή εξέταση
        • Μηχάνημα υπερήχου συναντάς πιο εύκολα στα Ιατρικά Κέντρα

Μειονεκτήματα:

        • Εμπειρία ιατρού ακτινολόγου.
        • Δεν μπορείς να αξιολογήσεις σύνοδες βλάβες στον ώμο.

Αρθρογράφημα

(σπάνια χρησιμοποιείται σήμερα, συχνά με MRI ώμου για ενίσχυση της αντίθεσης σε ρήξη του στροφικού πετάλου και του θυλάκου, όπως σε εξαρθρήματα του ώμου)

Θεραπεία
Εγχείρηση ώμου με αρθροσκόπηση

Η απόφαση της συντηρητικής ή χειρουργικής αντιμετώπισης της παθολογίας του ώμου εξαρτάται από πολλές παραμέτρους που θα πρέπει να συνυπολογίσει ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός όπως:

        • Ηλικία και επίπεδο δραστηριοτήτων του ασθενούς.
        • Απαιτήσεις ασθενούς (υψηλών απαιτήσεων επαγγελματίας αθλητής)
        • Μηχανισμός ρήξης στροφικού πετάλου (τραυματικής αιτιολογίας ή εκφυλιστικής)
        • Χαρακτηριστικά ρήξης (μέγεθος, τύπος, επαναρρήξη, μυϊκή ατροφία)
          – Μερικού ή ολικού πάχους ρήξη;
          – Ενδαρθρική ή υπακρωμιακή ρήξη;
          – Σύνοδοι παθολογίες ώμου
          – Υπήρξε ποτέ εξάρθρημα του ώμου (βλάβη Bankart, Hill-Sacks);
Αρθροσκόπηση Ώμου - Sports Dance Medicine

Μη Χειρουργική Αντιμετώπιση

Σε ασθενείς με μερική ρήξη του στροφικού πετάλου βαθμού Ι και ΙΙ, αρχικά μπορεί να γίνει προσπάθεια συντηρητικής αντιμετώπισης. Παρομοίως σε σύνδρομο υπακρωμιακής πρόσκρουσης χωρίς σημαντική ρήξη του στροφικού πετάλου του ώμου. Επιπλέον πάντα συνυπολογίζει ο ιατρός την ηλικία και τη γενικότερη κατάσταση ή πιθανά παθολογικά προβλήματα υγείας του ασθενούς.
Η συντηρητική αντιμετώπιση περιλαμβάνει τα εξής:

        • Φυσιοθεραπείες (ισομετρικές ασκήσεις ενδυνάμωσης rotator cuff).
        • Παγοθεραπεία.
        • Αναλγητική αγωγή.
        • Υπακρωμιακή ή ενδαρθρική έγχυση κορτιζόνης (παρηγορητική αγωγή στους ασθενείς που η γενική κατάσταση της υγείας τους δεν επιτρέπει χειρουργική επέμβαση).

Τακτικοί επανέλεγχοι από τον Ορθοπαιδικό Χειρουργό.

Χειρουργική Αντιμετώπιση

Αρθροσκοπική Υπακρωμιακή Αποσυμπίεση

Ακρωμιοπλαστική Ώμου

Σε σύνδρομο υπακρωμιακής ή υποκορακοειδικής πρόσκρουσης (video 2) η αρθροσκοπική αποσυμπίεση με καθαρισμό (shaving) της υπακρωμιακής ορογονοθυλακίτιδας και των οστεοφύτων του ακρωμίου συμβάλει στην ελεύθερη κίνηση του υπερακανθίου και υπακανθίου.

Ακρωμιοπλαστική Sports Dance Medicine

Με την αρθροσκοπική υπακρωμιακή αποσυμπίεση ο λειτουργικός χώρος των τενόντων αυξάνει, προσφέρεται προστασία στο στροφικό πέταλο του ώμου, οι τένοντες προστατεύονται από περαιτέρω τραυματισμό ή εκφύλιση και δίδεται ο χρόνος επούλωσης στις περιπτώσεις μερικού τραυματισμού των τενόντων (<50% του πάχους των τενόντων) .

Αρθροσκοπική Συρραφή του Στροφικού Πετάλου του ώμου

Αρθροσκοπική Συρραφή του Στροφικού Πετάλου του ώμου

Στις περιπτώσεις πλήρους ρήξης ή μερικής ρήξης του στροφικού πετάλου (>50% και >1 τένοντας) η αρθροσκοπική αποκατάσταση των τενόντων με συρραφή (άγκυρες ή ράμματα) είναι επιβεβλημένη προκειμένου να αποκατασταθεί η κίνηση, η δύναμη και η λειτουργία στην άρθρωση του ώμου. Η ανατομική συρραφή του υπερακανθίου και υπακανθίου στην κατάφυσή τους (footprint) δίνει το καλύτερο αποτέλεσμα (mattress sutures in medial row and simple sutures in lateral row) (δείτε σχετικά video παρακάτω).

Συρραφή Rotator - Sports Dance Medicine

Τοποθέτηση Άγκυρας - Sports Dance Medicine

Τα πλεονεκτήματα από την αρθροσκοπική συρραφή του στροφικού πετάλου του ώμου είναι τα εξής:

        • Εξαιρετικό λειτουργικό αποτέλεσμα (Εικόνα 12) – καλύτερα αποτελέσματα ως προς τον πόνο και την κίνηση στην άρθρωση του ώμου σε σχέση με τις παλαιότερες ανοικτές χειρουργικές μεθόδους.

MTX clinical result image 12

        • Μικρές τομές (3-4 οπές ~4mm, συνήθως είναι αρκετές για τον χειρουργό ώστε με την κάμερα και τα εργαλεία να αποκαταστήσει τη βλάβη του στροφικού πετάλου).
        • Αποκατάσταση συνοδών βλαβών (παθολογίας) της άρθρωσης του ώμου, όπως:
          – Παθολογίας μακράς κεφαλής δικέφαλου βραχιονίου (SLAP)
          – Ρήξη επιχειλίου χόνδρου (σε εξαρθρήματα συνήθως ώμου) (video παρακάτω)
          Συρραφή Επιχειλίου Χόνδρου - Sports Dance Medicine

          – Plication θυλάκου σε αστάθεια ώμου
          – Υπακρωμιακή αποσυμπίεση σε σύνδρομο πρόσκρουσης (ακρωμιοπλαστική)
          – Αποσυμπίεση υπερπλατίου νεύρου (Εικόνα και video παρακάτω)
          Αποσυμπίεση υπερπλάτιου
          Αποσυμπίεση υπερπλατίου νεύρου - Sports Dance Medicine

          – Καθαρισμός ακρωμιοκλειδικής άρθρωσης σε επώδυνες περιπτώσεις τραυματικής ή πρωτοπαθούς αρθρίτιδας (video παρακάτω)
          Καθαρισμός ακρωμιοκλειδικής άρθρωσης - Sports Dance Medicine

Mini-open (ελάχιστα επεμβατική) συρραφή του Στροφικού Πετάλου του ώμου.

Αποτελούσε παλαιότερα το gold standard στην αντιμετώπιση ρήξεων του στροφικού πετάλου του ώμου. Η εξέλιξη των αρθροσκοπικών τεχνικών, αν και περισσότερο απαιτητικών επεμβάσεων, οδήγησε σταδιακά στο περιορισμό των ενδείξεων χρήσης της προσπέλασης αυτής. Σήμερα χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις μαζικής ρήξης του rotator cuff και αφού έχουν κινητοποιηθεί αρθροσκοπικά οι τένοντες που έχουν υποστεί ρήξη, και μόνο εφόσον υπάρχουν τεχνικές δυσκολίες που ο χειρουργός δεν μπορεί να καλύψει αμιγώς αρθροσκοπικά, προκειμένου να έχει το καλύτερο δυνατό λειτουργικό αποτέλεσμα. Μελέτες πλέον δείχνουν ισάξια αποτελέσματα από την αρθροσκοπική συρραφή έναντι της mini-open. Το πλεονέκτημα της Mini-open προσπέλασης έναντι των παλαιότερων εκτεταμένων είναι η μειωμένη πιθανότητα τραυματισμού του δελτοειδούς και η ταχύτερη φυσιοθεραπευτική αποκατάσταση.

Τενοντομεταθέσεις

Σε περιπτώσεις μαζικής ρήξης του στροφικού πετάλου όπου δεν είναι δυνατή η αποκατάσταση γίνεται τενοντομεταφορά του μείζονα θωρακικού (σε ρήξεις υποπλατίου) και του πλατέως ραχιαίου τένοντα (σε ρήξεις μεγάλες του υπερακανθίου και του υπακανθίου).

Διατομή του Κορακοακρωμιακού Συνδέσμου

Επιπλοκές:

        • Επαναρρήξη
        • Απόσπαση του δελτοειδούς (ανοικτή επέμβαση)
        • Άλγος ακρωμιοκλειδικής άρθρωσης
        • Τραυματισμός μασχαλιαίου νεύρου
        • Τραυματισμός υπερπλάτιου νεύρου (αν κινητοποιηθεί υπερβολικά ο υπερακάνθιος τένοντας σε μαζική ρήξη του rotator cuff ή στην προσπάθεια συρραφής του). Ο Laffosse J. προτείνει πάντα αρθροσκοπική αποσυμπίεση του υπερπλατίου νεύρου, σε κάθε συρραφή τένοντα. Η δική μας εμπειρία δείχνει ότι σε κάθε ασθενή εξατομικεύουμε την κατάλληλη θεραπεία και ανάλογα με τα κλινικά ευρήματα τόσο πριν το τραυματισμό, όσο και μετά την κλινική εξέταση και την MRI αποφασίζουμε ή όχι την αποσυμπίεση του υπερπλατίου νεύρου (Εικόνα 13).

Πρωτόκολλο φυσιοθεραπείας

Προσαρμόζεται στις ανάγκες του ασθενούς. Σε περιπτώσεις υπακρωμιακής αποσυμπίεσης ο ασθενής ξεκινά άμεσα φυσιοθεραπεία με πλήρη ενεργητική και παθητική κινητοποίηση της άρθρωσης του ώμου. Σε περιπτώσεις συρραφής του στροφικού πετάλου του ώμου, ο ασθενής χρειάζεται μαξιλάρι απαγωγής 45? για 3-4 εβδομάδες, με παθητική κινητοποίηση του ώμου από την πρώτη ημέρα και ενεργητική κινησιοθεραπεία από 4η εβδομάδα.
Πιο συγκεκριμένα:

      • παθητική κινησιοθεραπεία από 1η ΜΤΧ ημέρα
      • (45-60° απαγωγή, 10-30° πρόσθια κάμψη)
      • Μαξιλάρι απαγωγής για 3 εβδομάδες
      • Ενεργητική κινησιοθεραπεία >3-4 εβδομάδες
      • Ασκήσεις ενδυνάμωσης δελτοειδούς και rotator cuff από 6η εβδομάδα ΜΤΧ
      • Sport activities σταδιακά από 3ο-6ο μήνα